Dr Ahmet Rasim Küçükusta

Eklenme Tarihi: 22 Mart 2011 00:00

Yetkililerin Amerika için radyoaktif iyot tehlikesinin söz konusu olmadığını, iki ülke arasındaki mesafenin çok uzak ve iyodun yarılanma ömrü de 8 gün olduğunu söylemelerine rağmen Amerikalıları tutabilene aşk olsun!

Milyonlarca Amerikalı radyasyona karşı koruyucu etkisi olduğu bilenen tek ilaç olan potasyum iyodür satın alabilmek için adeta çırpınıyor ama bu kimyasal maddeyi eczanelerde bulmak mümkün değil.

Radyasyon ölçümünde kullanılan Geiger sayaçları da yok satıyor.

Üç günde üç senelik satış gerçekleşti

En büyük potasyum iyodür üreticilerinden olan Recipharma’ nın Amerika’ daki Başkanı Jim Small “Son üç günde üç senede sattığımızdan daha fazla potasyum iyodürü sattık” diyor ve ekliyor:

“Bunların bir kısmı kişisel alımlar; çoğu ise Japonya’ da çalışanlarına verilmek üzere büyük firmalar tarafından alınıyor.

İhtiyaç o kadar büyük ki Recipharma Japonya’ ya çok uzak ülkelerden ellerindeki potasyum iyodür tabletlerini ödünç almayı da planlıyor.

Anbex isimli diğer bir üretici firmanın sözcüsü Alan Morris de günü geçmiş olmakla beraber hala etkili olan 2 milyon tableti hediye edebileceklerini açıkladı.

İyot ne işe yarar?

İyot, insan sağlığı için gerekli bir madde. Tiroit bezi tiroit hormonlarını iyottan üretiyor. Vücudun ihtiyacı olan iyot besinlerimizde bulunan iyotla karşılanıyor. Diyette yeteri kadar iyot bulunmadığı zaman bunun dışarıdan potasyum iyodür tabletleri ile verilmesi gerekiyor. Çünkü iyot eksikliği olduğunda tiroit hormonları da yeteri kadar yapılamıyor ve hipotiroidi adı verilen bir hastalık ortaya çıkıyor.

Potasyum iyodür ne işe yarıyor?
Radyoaktif iyot tiroit bezi tarafından tutuluyor ve bu da bir süre sonra tiroit bezinde kanser oluşumuna yol açıyor.

Potasyum iyodür (KI) vücudun diğer organlarını korumaz ve radyoaktif iyoda maruz kalınıp tiroitte hasar oluştuktan sonra da bir faydası yoktur.

KI, radyoaktif iyotla karşılaşılmadan önce tiroit bezinin iyotla doyması için veriliyor. Bu kişiler daha sonra solunum veya ağız yoluyla radyoaktif iyot aldıklarında tiroit bezi iyotla doymuş olduğu için bunu alamıyorlar.

Potasyum iyodür Japonya’ daki gibi bir sızıntı olması durumunda nükleer santrallerin yakınlarında yaşayan insanlar için hayati önem taşıyor.

Zaten Fukuşima’ daki santrallerden sızıntı olduğu anlaşılır anlaşılmaz da yakın çevredeki insanlara hemen potasyum iyodür tabletleri dağıtılmaya başlandı.

İyotlu sofra tuzları potasyum iyodürün yerini alamaz mı?

İyotlu sofra tuzlarında da elbette iyot vardır ve bu diyetlerinde yeteri kadar iyot bulunmayan insanlar için gereklidir. Ancak bu tuzlardaki iyot tiroit bezini doyuracak kadar çok olmadığı için bunlar potasyum iyodürün yerini tutmaz.

Kimler potasyum iyodür almalıdır?

Bu tür bir radyoaktif sızıntı söz konusu olduğunda bebekler, çocuklar, 40 yaşına kadar olan genç erişkinler, gebeler, süt veren annelere hemen potasyum iyodür tedavisine başlanması gerekir.

40 yaşın üzerinde olanların çok yüksek miktarda radyoaktif iyot maruziyeti yoksa potasyum iyodür almaları gerekli değildir. Bunlarda iyot alerjisi ihtimalinin daha yüksek olduğu da unutulmamalıdır.

Potasyum iyodürün dozu nedir?

Potasyum iyodürün tablet ve sıvı şekilleri vardır. Bölünebilir olan tabletlerde 130 ve 65 miligram KI bulunur. Sıvı şekilde ise 1 mililitrede 65 mg KI vardır.

Radyoaktif iyotla karşılaşma tehlikesi olan veya karşılaşmış olan erişkinler için doz 130 miligramdır.

3 ila 18 yaş arası çocuklar için doz 65 miligramdır. Erişkin kilosuna sahip olan çocuklara yaşlarına bakılmaksızın 130 miligram verilmelidir.

1 aylık-3 yaş arası olanlar için doz 32 miligram; 1 aylıktan daha küçük olanlar için 16 miligramdır.

Tek bir doz tiroit bezini 24 saat süreyle korur. Gereğinden fazla KI alınmasının daha fazla koruyucu etkisi olmadığı gibi ciddi hastalıklara ve hatta ölüme bile sebep olabilir.

Potasyum iyodür kimler için sakıncalıdır?

Panik havası içinde tehlike altında olmayan insanların gelişi güzel potasyum iyodür almaları doğru değil çünkü bu kimyasal maddenin insan sağlığı üzerine pek çok olumsuz etkileri vardır.

Potasyum iyodür tükürük bezinde iltihap, mide-bağırsak bozuklukları, alerjik reaksiyonlar ve deri döküntülerine yol açabiliyor. Bu madde, guatr, hipertroidi ve Hashimato hastalığı olanlar için zararlı olabileceğinden bunlara ancak doktor tavsiye ve denetimi altında verilmelidir. 

Dermatitis herpetiformis veya urticaria vasculitis isimli deri hastalığı olanların da KI almaları uygun olmaz.

Fazla miktarda potasyum kalp ve böbrek hastalığı olanlar için risklidir.

Gelelim neticeye

Ülkemiz için de radyoaktif iyot tehlikesi yok. Dolayısıyla potasyum iyodür almanın veya her ihtimale karşı bunları stoklamanın kimseye bir faydası olmaz.